Πανηγύρια

Μια από τις χαρακτηριστικότερες παραδοσιακές συνήθειες της Σίφνου είναι τα πανηγύρια και το τελετουργικό τους!

Τα πανηγύρια στη Σίφνο δεν αποτελούν απλά έκφραση της βαθιάς θρησκευτικότητας των Σιφνιών, που κατά το παρελθόν σε κάθε εξωτερική απειλή εμπιστεύονταν τη σωτηρία τους στους Αγίους, αλλά και ένα βασικό μέσο ψυχαγωγίας ιδιαίτερα παλιότερα που οι ευκαιρίες για διασκέδαση και για έκφραση του ερωτικού συναισθήματος ήταν εξαιρετικά περιορισμένες.

Το απόγευμα της παραμονής του εορτασμού κάποιου Αγίου οι πιστοί παρακολουθούν τον Εσπερινό και έπειτα τρώνε όλοι μαζί στις παραδοσιακές «τράπεζες» που θυμίζουν τις πρωτοχριστιανικές Αγάπες. Το δείπνο περιλαμβάνει ρεβυθάδα ως πρώτο πιάτο, και αρνάκι κοκκινιστό με πατάτες ή μακαρόνια ως δεύτερο, (ή μπακαλιάρο με λάχανο σαλάτα αν το πανηγύρι συμπίπτει με περίοδο νηστείας), όλα μαγειρεμένα σε «πανωστριές» (υπερυψωμένα τζάκια). Απ’ το τραπέζι δεν λείπει φυσικά και το κρασί και η παραδοσιακή μουσική (τακίμι αποτελούμενο από βιολί και λαγούτο), και οι τράπεζες στρώνονται ξανά και ξανά ώσπου να φάνε όλοι οι παρευρισκόμενοι. Οι άνθρωποι τραγουδούν, χορεύουν και διασκεδάζουν ως το επόμενο πρωί. Τα έξοδα του πανηγυριού αναλαμβάνει ο «πανηγυράς» ή οι «πανηγυράδες» αν πρόκειται για «αδελφάτο» και περιλαμβάνουν την συντήρηση της εκκλησίας καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, τον καθαρισμό και το άσπρισμα για το πανηγύρι, τα φαγητά, το μαγείρεμα, το κρασί, την αμοιβή των μουσικών των ιερέων κι των ψαλτών, όλα. Σε αντάλλαγμα ο «πανηγυράς» κρατάει στο σπίτι του την εικόνα του Αγίου όλο το χρόνο. Την επόμενη χρονιά κάποιος άλλος παίρνει την εικόνα και αναλαμβάνει τα έξοδα του πανηγυριού. Η συνήθεια αυτή είναι τόσο δημοφιλής που σε κάποιες εκκλησίες υπάρχουν «λίστες αναμονής» για χρόνια. Υπάρχουν πανηγύρια σε όλη τη διάρκεια του χρόνου αλλά τα περισσότερα και τα πιο επιτυχημένα είναι από το φθινόπωρο έως την άνοιξη και συνήθως σε απομακρυσμένες περιοχές.

Μεγαλύτερο πανηγύρι απ’ όλα είναι αυτό της πολιούχου του νησιού Παναγίας Χρυσοπηγής που γιορτάζεται της Αναλήψεως και συρρέει κόσμος απ όλο το νησί και όχι μόνο.

Κάθε χρόνο την παραμονή και ανήμερα της Αναλήψεως η Σίφνος γιορτάζει με Πανσιφναϊκή Εορτή την πολιούχο του νησιού Παναγία Χρυσοπηγή. Την παραμονή το απόγευμα η θαυματουργή εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής «σηκώνεται» από το σπίτι του «πανηγυρά» και οι πανηγυράδες με τον ιερό κλήρο και τους πιστούς κατευθύνονται στον Ι. Ν. του Αγίου Γεωργίου στις Καμάρες όπου τελείται παράκληση. Έπειτα ο «πανηγυράς» με την εικόνα και τον ιερό κλήρο επιβιβάζονται στο πλοίο της γραμμής που κάθε τέτοια μέρα προσθέτει και τον ιερό Βράχο της Χρυσοπηγής στο δρομολόγιο του από τον Πειραιά. Το πλοίο δε μεταφέρει πιστούς λόγω της επικινδυνότητας της αποβίβασης αλλά οι πιστοί, ντόπιοι και επισκέπτες, κατευθύνονται οδικώς στη Χρυσοπηγή όπου γίνεται πανηγυρική υποδοχή της εικόνας καθώς μπάντα του Λιμενικού Σώματος αποδίδει τιμές, και στις 6:30 τελείται Μέγας Εόρτιος Πολυαρχιερατικός Εσπερινός. Ακολουθεί Δείπνο (Τράπεζα Αγάπης) για όλο τον κόσμο, Παράκληση και ιερά Αγρυπνία. Ανήμερα της Αναλήψεως, η εικόνα μεταφέρεται με καΐκι στη Σεράλια του Κάστρου απ’ όπου αρχίζει η λιτάνευση της στο νησί.

Κάποια από τα παραδοσιακά πανηγύρια (με Τράπεζα Αγάπης & Σιφναίικη Μουσική) του νησιού μας που γιορτάζονται κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου είναι:

  • Μάιο ή Ιούνιο λόγω κινητής εορτής: Της Αναλήψεως που γιορτάζει η πολιούχος της Σίφνου, η Παναγία Χρυσοπηγή!
  • Στις 13 Ιουνίου: Του Ελισσαίου στο ομώνυμο εκκλησάκι κάτω από τον Αϊ Νηγιά
  • Στις 12 Ιουλίου: Του Ταξιάρχη στην ομώνυμη εκκλησία στο Βαθύ και στον Αϊ Σίλβεστρο (στο δρόμο προς τη Χερρόνησο)
  • Στις 17 Ιουλίου (πρωί): Της Αγίας Μαρίνας στην ομώνυμη εκκλησία στο Φλάμπουρο
  • Στις 19 Ιουλίου: Του Προφήτη Ηλία στον Αϊ Νηγιά τον Αψηλό – στον Προφήτη Ηλία στο Τρουλάκι – στον Προφήτη Ηλία στου Κοντού
  • Στις 26 Ιουλίου: Του Αγίου Παντελεήμονα στον Αϊ Πολύκαρπο στη Χερρόνησο
  • Στις 14 ή 16 Αυγούστου: Της Παναγίας, στην Πλατάνισσα, στο Τόσο Νερό και στην Παναγιά του Ήλιου
  • Στις 28 Αυγούστου: Του Αϊ Γιάννη στον Αϊ Γιάννη στη Χώνη, στο Μαύρο Χωριό, στου Σιδερού και το πρωϊνό πανηγυράκι στο Άϊ Γιάννη του Φάρου.
  • Στις 31 Αυγούστου: Του Αγίου Συμεών στην ομώνυμη εκκλησία και στον Παντοκράτορα (στο δρόμο προς τον Πλατύ Γιαλό)
  • Στις 5 Σεπτεμβρίου: Του Ταξιάρχη στην ομώνυμη εκκλησία στο Βαθύ
  • Στις 6 Σεπτεμβρίου: Του Αγίου Σώζοντος στον Αϊ Σώστη στα Μεταλλεία
  • Στις 7 Σεπτεμβρίου: Το Γενέθλιο της Θεοτόκου (Βρυσσιανή) στην Ιερά Μονή Βρύσης
  • Στις 13 Σεπτεμβρίου: Του Τιμίου Σταυρού στο Σταυρό του Φάρου και στη Χώνη στο δρόμο της Χερρονήσου
  • Στις 15 Σεπτεμβρίου: Του Αγίου Νικήτα στην ομώνυμη εκκλησία στο Σελάδι

Μην χάσετε την ευκαιρία να ζήσετε ένα από τα πανηγύρια της Σίφνου!

Ρωτήστε μας αν κάποια από τις ημέρες διαμονής σας στο νησί μας υπάρχει κάποιο πανηγύρι και ζήστε μία εμπειρία ζωής!