Ο Αρτεμώνας βρίσκεται ενάμισι χιλιόμετρο βορειοδυτικά της Απολλωνίας και με τα πολυδαίδαλα σοκάκια του είναι το μεγαλύτερο χωριό του νησιού.
Το όνομα του προέρχεται από τη λατρεία της θεάς Αρτέμιδος στο νησί κατά την αρχαιότητα (στη θέση της σημερινής ενορίας του χωριού «Παναγίας Κόχης).
Στον Αρτεμώνα βρίσκεται η αφετηρία όλων των λεωφορείων του νησιού. Εδώ υπάρχουν παλαιές αξιοπρόσεχτες εκκλησίες, παραδοσιακοί φούρνοι και ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια, ενοικιαζόμενα δωμάτια, διαμερίσματα και ξενοδοχεία, καθώς και εργαστήρια παραδοσιακής αγγειοπλαστικής. Δίπλα στην Παναγιά του Μπαλή, λειτουργεί τα καλοκαίρια, έκθεση λαογραφικού υλικού του Πολιτιστικού Συλλόγου Σίφνου με τίτλο «Εμείς παλιά στα σπίτια μας –Γιάννης Ατσόνιος»
Η αρχοντιά του Αρτεμώνα, αποτέλεσμα της οικονομικής ευμάρειας του χωριού πριν από ενάμιση περίπου αιώνα- λόγω της ενασχόλησης των κατοίκων του με τη ναυτιλία, αντικατοπτρίζεται στα θαυμάσια νεοκλασικά του και στα σπίτια με τις ολάνθιστες αυλές κυρίως στο κεντρικό μονοπάτι του οικισμού. Η θέα από πολλά σημεία του χωριού είναι εκπληκτική. Από την περιοχή των ανεμόμυλων (στα ανατολικά του οικισμού) γνωστή και ως «Μπέλα βίστα» (= Καλλιθέα) μπορεί κανείς να θαυμάσει τον οικισμό του Κάστρου από ψηλά, το πέλαγος και πολλά άλλα Κυκλαδονήσια.
Ο Αρτεμώνας είναι η γενέτειρα του Νικολάου Χρυσόγελου, μεγάλου διδασκάλου του γένους, εθνικού αγωνιστή και πρώτου υπουργού Παιδείας του σύγχρονου ελληνικού κράτους, ο οποίος υπήρξε ο θεμελιωτής της αλληλοδιδακτικής μεθόδου και της δημοτικής εκπαίδευσης. Η προτομή του βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία δίπλα στα γραφεία της Τοπικής κοινότητας του Αρτεμώνα και του Κέντρου Εξυπηρέτησης Πολιτών στον Άγιο Λουκά.
Ο Αρτεμώνας είναι επίσης η γενέτειρα του διακεκριμένου φιλόλογου, ποιητή και μεταφραστή Ιωάννη Γρυπάρη που υπήρξε και ο πρώτος διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου και που τιμήθηκε με Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών από την Ακαδημία Αθηνών. Έξω από το σπίτι του στην ομώνυμη οδό του Αρτεμώνα έχουν αναρτηθεί ενδεικτικές μαρμάρινες πινακίδες από το Σύνδεσμο Σιφνίων και από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών. Στο προαύλιο του Δημοτικού Σχολείου Σίφνου τοποθετήθηκε στις 19 Αυγούστου 2012 από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Σίφνου ο ανδριάντας του σιφνιού ποιητή (έργο του γλύπτη Κώστα Κλουβάτου)
Στον Αρτεμώνα τέλος, διοργανώνεται κάθε Σεπτέμβρη από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Σίφνου, το τριήμερο Φεστιβάλ Κυκλαδικής Κουζίνας «Νικόλαος Τσελεμεντές» με συμμετοχές μαγείρων, μουσικών και χορευτών από πολλά νησιά των Κυκλάδων, με επιδείξεις τοπικών συνταγών, διαγωνισμούς μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής και πολλές ακόμα παράλληλες εκδηλώσεις και εκθέσεις.
Ελληνικά
